ေျမဆီလႊာအတြင္း အာဟာရေလ်ာ့ပါးမႈႏွင့္ ပ်က္သုဥ္းမႈကို ကုစားရန္ စီမံျခင္း

ေျမဆီလႊာအတြင္း အာဟာရေလ်ာ့ပါးမႈႏွင့္ ပ်က္သုဥ္းမႈကို ကုစားရန္ စီမံျခင္း

 

• ေဆာင္းပါး

 

 6 June 2017 

 

 11:09 AM 

သီးႏွံပင္မ်ားသည္ ၄င္းတို႔ ရွင္သန္ႀကီးထြား ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး မ်ိဳးဆက္ျပန္႔ပြားရန္ အတြက္ ေျမဆီလႊာကို အမွီသဟဲ ျပဳေနရသည္။ သို႔အတြက္ ေျမဆီ
လႊာသည္ ႐ူပစြမ္းရည္၊ ဓာတုစြမ္းရည္ႏွင့္ ဇီဝစြမ္းရည္မ်ားႏွင့္ ျပည့္ဝေနရန္ လိုသည္။ ေျမဆီလႊာ ေကာင္းတစ္ခု၏ ႐ူပစြမ္းရည္တြင္ေျမသား
အႏု၊ အၾကမ္းမွ်တမႈ၊ ေျမသား တည္ေဆာက္မႈေကာင္းမြန္မႈ၊ ေက်ာက္တံုးေက်ာက္ခဲ ပါဝင္မႈမွ်တမႈ၊ ေျမသား အတိမ္အနက္မွ်တမႈ၊ထံုးဓာတ္
ပါဝင္မႈႏွင့္ ေက်ာက္မႈန္႔ ပါဝင္မႈတို႔သည္ အဓိက ျဖစ္သည္။ ဓာတုစြမ္းရည္မ်ားတြင္ ဓာတ္ဖိုမလွယ္ႏိုင္ စြမ္းအားေကာင္းမႈ၊ ဓာတ္ဖိုျပည့္ဝမႈ
ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ေျမခ်ဥ္ငန္ကိန္းမွ် တမႈ၊ ႐ုကၡ အာဟာရ ဓာတ္ပါဝင္မႈတို႔သည္ ပဓာနက်သည္။ ေျမဆီလႊာတြင္ ဓာတ္သတၲဳ ၄၉ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ေလ
၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ အစိုဓာတ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ အစိုင္အခဲ၊ အေငြ႕ႏွင့္ အရည္တို႔ ပါဝင္သည္။ သီးႏွံသစ္ပင္မ်ား ရွင္သန္ႀကီးထြားရန္ အတြက္
အာဟာရ ဓာတ္ ၁၆ မ်ိဳး လိုအပ္သည္။ ၄င္းတို႔အနက္ ကာဗြန္၊ ေအာက္ဆီဂ်င္၊ ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ ဓာတ္မ်ားကို ေလႏွင့္ေရမွ ရရွိသည့္ ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္၊
ေဖာ့စ္ဖရပ္၊ ပိုတက္စီယမ္၊ ကယ္လ္စီယမ္၊ မဂၢနီစီယမ္၊ ဆာလ္ဖာဓာတ္ မ်ားကို ဓာတ္ေျမဩဇာမ်ားႏွင့္ ေျမတြင္း အာဟာရမွရရွိသည္။

သံ၊ မဂၢနီးစ္၊ ေၾကးနီ၊ သြပ္၊ ဘိုရြန္၊ မိုလစ္ဗီဒစ္နန္ႏွင့္ ကလိုရင္းတို႔ကို ဓာတ္ေျမဩဇာႏွင့္ ေျမတြင္း သဘာဝ အာဟာရမ်ားမွ ရရွိသည္။ ေျမဆီ
လႊာ ေကာင္းတစ္ခု၏ ဇီဝစြမ္းရည္တြင္ ေျမဆီလႊာအတြင္း၌ သစ္ပင္သီးႏွံမ်ားကို အက်ိဳးျပဳေသာ အဏုဇီဝ သက္ရွိမ်ားပြားမ်ား ရွင္သန္ေနျခင္း
ပင္ျဖစ္သည္။ အဏုဇီဝ သက္ရွိမ်ားျဖစ္သည့္ ဘက္တီးရီးယားမ်ား၊ အင္ဇိုင္းမ်ား၊ မိႈမ်ား စသည္တို႔၏ အသက္ရွင္ပြားမ်ားမႈသည္ ေျမဆီလႊာအ
တြင္း ေျမေဆြး ဓာတ္ၾကြယ္ဝမႈအေပၚ လံုးဝတည္မွီေနၾကသည္။ ေျမဆီလႊာ အတြင္းတြင္ ေျမေဆြးဓာတ္ ၁ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ႏွစ္ရာခိုင္ႏႈန္း
အနည္းဆံုး ပါဝင္ရမည္။ ေအာ္ဂဲနစ္ပစၥည္းမ်ား ေဆြးျမည့္ၿပီး ေျမေဆြးျဖစ္ေပၚလာရာတြင္ အက်ိအခြ်ဲမ်ား၊ အဏုဇီဝ႐ုပ္မ်ား၏ ေကာ္ရည္မ်ား
ထြက္လာသည္။ ၄င္းတို႔သည္ ေျမဆီလႊာကို ေကာင္းမြန္တည္တံ့ေစသည္။ ၄င္းအျပင္ ေဟာ္မုန္းမ်ား၊ ဗီတာမင္မ်ား၊ ပဋိဇီဝပစၥည္းမ်ားပါ ထြက္
လာသျဖင့္ အပင္ႀကီးထြားမႈကို အားေပးသည္။ ေျမဆီလႊာ အတြင္း ေအာ္ဂဲနစ္ ပစၥည္းမ်ား ေဆြးျမည့္၍ ထြက္လာေသာ အက္ဆစ္မ်ားသည္
ဓာတ္သတၲဳမ်ား ေပ်ာ္ဝင္ေစၿပီး အပင္အာဟာရအျဖစ္ စုပ္ယူေစႏိုင္သည္။

ေပၚထြက္လာသည့္ ပစၥည္းမ်ားသည္ ဓာတ္ဖိုဖလွယ္ စြမ္းအားေကာင္းသည့္ ပိုတက္စီယမ္၊ ကယ္လ္စီယမ္၊ မဂၢနီစီယမ္မ်ားကို ထိန္းထားေပးၿပီး
အပင္က စုပ္ယူ ရရွိေစသည့္ ေအာ္ဂဲနစ္ ပစၥည္းမ်ားက အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစမႈကို တားဆီးေပးထားသည္။ ဤသို႔ စြမ္းရည္သံုးရပ္ႏွင့္ ျပည့္စံု
ၿပီး ေကာင္းမြန္ေသာ ေျမဆီလႊာသည္ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အာဟာရမ်ား ယုတ္ေလ်ာ့ျခင္း၊ သီးႏွံအထြက္မ်ား က်ရျခင္း၊ ေျမဆီလႊာပ်က္
သုဥ္းျခင္းမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစသည္။ ေျမဆီလႊာအတြင္း အာဟာရဓာတ္မ်ား ယုတ္ေလ်ာ့ရျခင္း ျဖစ္စဥ္မွာ သီးႏွံမ်ားစိုက္ပ်ိဳးသျဖင့္ သီးႏွံပင္မ်ားက
ေျမတြင္းမွ အာဟာရဓာတ္မ်ားကို ထုတ္ႏုတ္ စားသံုးသြားသျဖင့္ ကုန္ခမ္းျခင္း၊ သီးႏွံပင္မ်ားက ထုတ္ႏုတ္စားသံုးသြား၍ ကုန္ခမ္းသြားေသာ
အာဟာရမ်ားကို ႏွစ္စဥ္ ျပန္လည္ျဖည့္တင္းေပးမႈ မရွိျခင္း၊ သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးမႈ စနစ္ မမွန္ကန္ျခင္းမ်ားက အဓိက တရားခံမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ေျမဆီ
လႊာအတြင္းသို႔ ေျမဆီေျမႏွစ္ အာဟာရမ်ား ျပန္လည္ ျဖည့္စြမ္းေပးျခင္း မရွိဘဲ သီးႏွံမ်ားဆက္တိုက္ စိုက္ေနပါက ၾကာလွ်င္ ေျမပ်က္သုဥ္းသြား
မည္။ လယ္သမားမ်ားက ေျမကန္းသည္ဟု ဆိုသည္။ ေျမဆီလႊာ အတြင္း ကုန္ခမ္းသြားေသာ အာဟာရဓာတ္မ်ားကို ျပန္လည္ျဖည့္စြမ္းေပးမွ
သာ ျမင့္မားေသာ သီးႏွံအထြက္ႏႈန္းကို ရရွိႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

စပါး စိုက္ပ်ိဳးေသာ လယ္ေျမမ်ားတြင္ စပါးရင့္မွည့္ပါက စပါးပင္သည္ ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္ဓာတ္ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ေဖာ့စ္ဖိတ္ဓာတ္ ၃၀-၃၅ ရာခိုင္ႏႈန္း၊
ပိုတက္စီယမ္ ဓာတ္ ၈၀-၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ ဆာလ္ဖာဓာတ္ ၄၀-၄၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ႏုတ္ယူစားသံုးသြားသည္။ ေကာက္႐ိုးႏွင့္ ႐ိုးျပတ္မီး႐ိႈ႕ပါက ႏိုက္
ထ႐ိုဂ်င္ ဓာတ္အားလံုး ဆံုး႐ံႈးသြားၿပီး ေဖာ့စဖိတ္ဓာတ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ပိုတက္စီယမ္ဓာတ္ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ဆာလ္ဖာဓာတ္ ၄၀-၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္း
ႏွင့္ သြပ္ဓာတ္၊ ဆီလီကာဓာတ္မ်ားလည္း ဆံုး႐ံႈးသြားသည္။ ရင့္မွည့္ေသာအခါ အေစ့ထုတ္ေျပာင္းသည္ ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္ ၁၁၄ ေပါင္၊ ေဖာ့စဖရပ္
၄၃ ေပါင္၊ ပိုတက္စီယမ္ ၁၂၅ ေပါင္၊ အာလူးသည္ ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္ ၇၆ ေပါင္၊ ေဖာ့စဖရပ္ ၂၇ ေပါင္၊ ပိုတက္စီယမ္ ၁၂၅ ေပါင္ ထုတ္ႏုတ္စားသံုး
သြားသည္။ သို႔အတြက္ ေျမအတြင္း ဆံုး႐ံႈးသြားေသာ အာဟာရဓာတ္မ်ားကို ျပန္လည္ ျဖည့္စြမ္းေပးရန္ လိုအပ္ပါသည္။ အိႏိၵယႏိုင္ငံတြင္ ၿမိဳ႕ျပ
အမိႈက္ႏွင့္ ႏုန္းမ်ားေရာ၍ ေျမေဆြးတန္ ဘီလ်ံႏွင့္ခ်ီ၍ ထုတ္လုပ္ၿပီး ေျမတြင္းအာဟာရမ်ား ေလ်ာ့ပါးမႈကို ကုစားလ်က္ရွိပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ
တြင္ ႏြားေခ်း၊ ၾကက္ေခ်း၊ လင္းႏို႔ေခ်း၊ တိရစၦာန္ အညစ္အေၾကး၊ တိရစၦာန္ခႏၶာကိုယ္ အၾကြင္း အက်န္မ်ား၊ ေျမေဆြး၊ ေကာက္႐ိုး၊ ပဲဖတ္၊ ဖြဲႏု၊
ဆန္ကြဲ၊ သစ္စိမ္းေျမဩဇာ၊ ၿမိဳ႕ျပ အမိႈက္၊ ထံုး၊ ဂ်စ္ပဆန္ေက်ာက္မႈန္႔ တို႔သည္ ေျမတြင္းအာဟာရ ျပန္လည္ ျဖည့္စြမ္းရန္ အလြယ္ကူဆံုးအရင္း
အျမစ္မ်ား ျဖစ္သည္။ လက္ေတြ႕ထည့္ျဖစ္ဖို႔သာ လိုပါသည္။

ဤသို႔ ဇီဝ သံသရာလည္ ေနမွလည္း ေျမဆီလႊာသည္ ေျမဆီေျမႏွစ္ႏွင့္ ျပန္လည္ ျပည့္ဝေနၿပီး သီးႏွံလည္း အထြက္ေကာင္းေနေပမည္။ေျမဆီ
လႊာအတြင္း အာဟာရ ယုတ္ေလ်ာ့မႈသည္ သီးႏွံ စိုက္ပ်ိဳးစနစ္ႏွင့္ တိုက္႐ိုက္အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိပါသည္။ ေျမဆီလႊာအာဟာရဓာတ္ အလြန္
စားသံုးေသာ အေစ့ထုတ္ေျပာင္းကို ႏွစ္စဥ္ စိုက္ပ်ိဳးၿပီး အာဟာရဓာတ္ ျပန္လည္ျဖည့္စြမ္းမေပးပါက ၄င္းေျမသည္ ပ်က္သုဥ္းျခင္း ဘဝေရာက္
ရန္ ေသခ်ာပါသည္။ စိုက္ပ်ိဳးသည့္ သီးႏွံပံုစံ မမွန္ကန္မႈသည္လည္း အာဟာရယုတ္ေလ်ာ့မႈကို ဖန္တီးေစပါသည္။ စပါးအၿပီး စပါးသီးထပ္စိုက္
ပ်ိဳးလွ်င္ ေလးႏွစ္ၾကာပါက ေျမစတင္ပ်က္ေစသည္။ အထြက္လည္းက်ေစသည္ဟု ေရဆင္း စိုက္ပ်ိဳးေရး သုေတသနေတြ႕ရွိခ်က္က ဆိုထားပါ
သည္။ စပါးၿပီး ပဲမ်ိဳးစံု၊ ဆီထြက္တစ္လွည့္ သီးႏွံပံုစံ စိုက္ပ်ိဳးလွ်င္ ေျမဆီလႊာအတြင္း အာဟာရဓာတ္ေလ်ာ့ပါးမႈ သိသိသာသာ မျဖစ္ေပၚေၾကာင္း
လည္း သုေတသနက ဆိုထားပါသည္။ ပထမ သီးႏွံစပါး၏ ႐ိုးျပတ္၊ ေကာက္႐ိုးမ်ား၊ ဒုတိယ သီးႏွံ၊ ပဲ၊ ဆီထြက္သီးႏွံပင္ အၾကြင္းအက်န္ မ်ားကို
ထယ္ထိုးေျမျမႇဳပ္ၿပီး ဓာတ္ေျမဩဇာမ်ားႏွင့္ တြဲဖက္အသံုးျပဳပါက ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္၊ ေဖာ့စ္ဖရပ္၊ ပိုတက္စီယမ္ႏွင့္ စီလီကာဓာတ္မ်ား တိုးပြားလာေစ
သည္ဟုလည္း သုေတသနက ဆိုထားပါသည္။

စပါးၿပီးစပါး သီးႏွံပံုစံကို ဆက္တိုက္ စိုက္ပ်ိဳးပါက ေျမဆီလႊာ၏ ႐ုပ္ဂုဏ္သတိၲမ်ား ပ်က္စီးေစသည္။ ဓာတ္ဂုဏ္သတိၲလည္း ပ်က္စီးေစသည္။
ေျမဆီလႊာ အတြင္း ေျမေဆြးဓာတ္ ေလ်ာ့နည္းေစသည့္ အျပင္ သြပ္ဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း၊ သံဓာတ္ အဆိပ္သင့္ျခင္း၊ ဆာလ္ဖာအဆိပ္သင့္ျခင္း၊
အလူမီနီယမ္ အဆိပ္သင့္ျခင္းမ်ား ခံစားရေစသည္။ ေျမဆီလႊာ ပ်က္သုဥ္းျခင္း ျဖစ္စဥ္တြင္ (၁) ႐ူပသေဘာ ပ်က္သုဥ္းျခင္း၊ (၂) ဓာတုသေဘာ
အရ ပ်က္သုဥ္းျခင္းတို႔ ျဖစ္ေပၚသည္။ တစ္ခါတစ္ရံ သီးႏွံျပန္လည္စိုက္၍ မရသည္ထိ ပ်က္စီးျခင္း ျဖစ္ေစပါသည္။ ဤသို႔ ေျမဆီလႊာပ်က္သုဥ္း
ျခင္းမ်ိဳးမ်ားသည္ ျပန္လည္ျပဳျပင္ ကုစားရန္မွာ ေငြေၾကးကုန္က်မႈ မ်ားေလ့ရွိပါသည္။ သို႔အတြက္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ျခင္းသာ ပို၍ထိေရာက္ေစပါ
သည္။ ႐ူပသေဘာအရ ပ်က္စီးျခင္းသည္ သဘာဝေဘး အႏၱရာယ္ေရႀကီးျခင္းေၾကာင့္ သဲထုမ်ား ႀကီးစြာ ဖံုးလႊမ္းခံလိုက္ရျခင္း၊ ေလေၾကာင့္ လြင္
တီးေခါင္သစ္ပင္ အကာအကြယ္ အဖံုးအလႊမ္း မရွိသျဖင့္ ေျမ၏အေပၚယံလႊာမ်ား တိုက္စား ခံလိုက္ရျခင္း၊ ေတာမီးမ်ား ေလာင္ကြ်မ္းျခင္းေၾကာင့္
အေပၚယံေျမဆီလႊာမ်ား ဖြဲ႕စည္းမႈ ပ်က္စီးခံလိုက္ျခင္း၊ ၄င္း၏ ေနာက္ဆက္တြဲ ေရတိုက္စားမႈ ခံလိုက္ရျခင္း မ်ားေၾကာင့္ ေျမပ်က္သုဥ္းရသည္။
ဤသည္ကို ကုစားရန္မွာ ေရတားတမံမ်ား တည္ေဆာက္ျခင္း၊ လြင္တီးေခါင္ ေျမမ်ားကို ေျမဆီဖံုး သစ္ပင္စိုက္ပ်ိဳးျခင္း၊ ေတာမီးေလာင္၊ သစ္
ေတာခုတ္ျခင္းမ်ားကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ကာကြယ္ တားဆီးျခင္းမ်ားျဖင့္ ႀကိဳတင္ ကုစားရမည္ျဖစ္သည္။

ဓာတုသေဘာ အရ ေျမပ်က္သုဥ္းျခင္းသည္ ေျမဆီလႊာ၏ ႐ူပဂုဏ္သတိၲ ပ်က္စီးရာမွ ဓာတ္ဂုဏ္သတိၲပ်က္စီးမႈအထိပါ ဂယက္႐ိုက္ခတ္လာျခင္း
ျဖစ္သည္။ ေျမဆီလႊာ အတြင္း ေျမေဆြးဓာတ္ခမ္းေျခာက္သည္ထိ ေလ်ာ့နည္းသြားလွ်င္ ေျမတြင္းရွိ ကယ္လ္ဆီယမ္၊ ပိုတက္ဆီယမ္၊ မဂၢနီစီ
ယမ္၊ သံ၊ အလ်ဴမီနီယမ္ဓာတ္မ်ား၏ ဓာတ္ဖို ဖလွယ္ႏိုင္စြမ္းအား က်သြားေစသည္။ ဤ အခ်ိန္တြင္ ၄င္းဓာတ္မ်ား ထိန္းခ်ဳပ္ခံရျခင္း၊ အာဟာရ
ဓာတ္မ်ားကို အပင္က စားသံုး၍ မရရွိျခင္း၊ ဓာတ္သတၲဳမ်ား အဆိပ္သင့္ျခင္း၊ ေျမကို ခ်ဥ္ေစျခင္း၊ ဆိုဒီယမ္၊ အလ်ဴမီနီယမ္ေၾကာင့္ ငန္ေစျခင္း၊
ေျမခ်ဥ္သျဖင့္ ေဖာ့စ္ဖရပ္အပါအဝင္ ဓာတ္သတၲဳ အာဟာရဓာတ္မ်ား ခ်ိဳ႕တဲ့မႈျဖစ္ေပၚျခင္းမ်ား ၾကံဳရေပသည္။ ဤသို႔ေသာအေျခအေနတြင္ ေျမ
ဆီလႊာ အတြင္း ေျမေဆြးဓာတ္မ်ား ျပန္လည္ ျဖည့္စြမ္းေပးျခင္းျဖင့္ ကုစားႏိုင္ပါသည္။ ခ်ဥ္ေသာေျမ မ်ားကို ထံုးထည့္ေပးျခင္း၊ ငန္ေသာေျမမ်ား
ကို ေရျဖင့္ အႀကိမ္ႀကိမ္ေဆးေၾကာ၍ အငန္ဓာတ္ေလ်ာ့ေပါ့ေအာင္ ကုစားႏိုင္ပါသည္။ သို႔ပါ၍ ေျမဆီလႊာ အတြင္း အာဟာရ ဓာတ္ေလ်ာ့ပါးမႈ၊ ေျမ
ပ်က္သုဥ္းမႈမ်ားကို အထက္ပါ နည္းလမ္းမ်ားအတိုင္း စနစ္တက် ႀကိဳတင္စီမံ၍ ကုစားၾကပါစို႔ဟု တိုက္တြန္း လိုက္ရပါသည္။

- ေအာင္ဆန္း (စုိက္ပ်ဳိးေရး)

ျမန္မာေတာင္သူႀကီးမ်ားဂ်ာနယ္

အတြဲ (၁၇) အမွတ္ (၂၅၃)၊ ဇြန္ ၅ - ၁၁၊ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္